Het verhaal van Oxilliah Hamakando

Oxilliah is 28 jaar oud en moeder van vier kinderen. Ze is getrouwd en woont momenteel met haar man in Lusaka. Een paar jaar geleden werd Oxilliah gediagnosticeerd met Diabetes Mellitus (DM). Vanwege het slecht onderhouden van haar bloedsuikerspiegel, ontwikkelde zij afgelopen april aan beide ogen cataract (staar). De situatie ging zo snel achteruit dat zij een paar maanden later in juli haar zicht al bijna helemaal kwijt was.

Zonder zicht werd het leven voor Oxilliah zo zwaar, dat zij niet meer voor haar familie kon zorgen. Ze was niet meer in staat om huishoudelijke taken uit te voeren. Ze kon bijvoorbeeld niet meer koken en haar kinderen niet meer wassen. Ze kon het stadsleven niet meer aan. Haar moeder heeft haar daarom vanuit het dorp waar zij wonen, Chikanta, naar het Macha Mission Hospital gebracht voor een behandeling.

Toen Oxilliah twee weken geleden naar de oogkliniek kwam, was het voor haar dan ook niet meer mogelijk zonder hulp de weg in de kliniek te vinden. De artsen namen haar op in de kliniek en startten een behandeling om haar suikerwaardes te verlagen. Een aantal dagen later verwezen ze haar terug naar de oogkliniek om een staaroperatie te ondergaan.

De operatie aan haar rechteroog is succesvol verlopen. Oxilliah is ontzettend blij en dankbaar. Ze is al die tijd erg bezorgd geweest dat ze haar man kwijt zou raken als gevolg van haar blindheid, maar door de succesvolle behandeling zijn die zorgen niet meer nodig!

De laatste tijd zien we een toename van DM en glaucoom patiënten. Dit betekent dat wij ons in de oogkliniek blijven ontwikkelen, zodat we meer kunnen bieden op het gebied van deze behandelingen. Behandeling van DM en glaucoom is niet goedkoop en veel mensen kunnen zich deze behandelingen financieel niet veroorloven. Daarom heeft de Macha oogkliniek nog steeds de steun nodig van weldoeners om door te blijven gaan met het verlenen van oogheelkundige zorg en zo nog vele levens te veranderen.

Het verhaal van Mwesa Mukuma

Mwesa werd in 2015 gediagnosticeerd met Diabetes Mellitus en sindsdien gebruikt hij medicatie voor Diabetes. Zijn Diabetes is echter niet goed behandeld, waardoor zijn suikerwaardes erg vaak te hoog waren. Als gevolg hiervan heeft Mwesa staar ontwikkeld. Hierdoor kon hij niet meer naar de universiteit, waar hij juist was toegelaten om clinical medicine te studeren om een clinical officer te worden.

Vanaf dat moment heeft Mwesa’s familie hem naar verschillende oogziekenhuizen gebracht, maar omdat zijn suikerwaardes te hoog waren, kon hij niet worden geopereerd. Uiteindelijk is hij afgelopen juli naar het Macha oogziekenhuis gebracht, waar hij een bloedsuikertest kreeg. En wat bleek, zijn suikerwaarden waren veel te hoog! Mwesa werd gedurende een week in het Macha Mission Hospital opgenomen om zijn suikerwaarden te verlagen en te stabiliseren. Ook na het behandelen van zijn suikerwaarden kon de staaroperatie niet direct doorgang vinden, omdat de artsen Mwesa voor de zekerheid nog wat langer wilden monitoren.

Ongeveer drie weken later besloten de artsen om Mwesa’s rechteroog te opereren. De suikerwaarden waren normaal en na het uitvoeren van de operatie zou het hopelijk ook mogelijk zijn om het netvlies te bekijken. Dit was al die tijd niet mogelijk, omdat het netvlies door de staar niet zichtbaar was.

Mwesa’s zicht was slecht voor de operatie, hij kon alleen maar vingers tellen. Letters lezen op de gezichtsscherpte kaart was niet mogelijk. Na de operatie was zijn zicht 80% geworden.

Ook het netvlies bleek er normaal uit te zien. Er waren geen tekenen te vinden die duiden op schade aan het netvlies door de diabetes.

De tweede operatie staat gepland voor oktober van dit jaar. Op die manier kunnen de artsen Mwesa tot December een post operatieve behandeling geven. Mwesa is namelijk van plan om daarna terug te keren naar Serenje om zich voor te bereiden op zijn studie die in januari volgend jaar weer gaat beginnen.

Het uitvoeren van de staaroperaties markeren echter niet het einde van de oogproblemen van Mwesa. Vanwege zijn diabetes en potentiële postoperatieve complicaties, zoals macula oedeem (vocht in de gele vlek) en schade aan het netvlies door suikerziekte, heeft Mwesa in de toekomst hoogstwaarschijnlijk nog meer behandelingen nodig.

Oude man met staar

Op een dag komt een oude man van 79 de spreekkamer binnen. Hij wordt begeleid door zijn neef. De neef is een onderwijzer die vlak bij Macha Hospital woont. Hij heeft zijn oom vanuit zijn woonplaats in een andere provincie mee naar Macha genomen, omdat hij gehoord had dat hier een oogarts gekomen is die zijn oom misschien kan helpen. Oom kan met zijn rechteroog alleen nog licht en donker zien en is met zijn linkeroog ook zeer slechtziend. Dit maakt hem onzeker en erg afhankelijk. Eigenlijk ligt hij het liefst de hele dag op bed.

Hij wordt onderzocht, zijn neef vertaalt en hij blijkt staar te hebben. Gelukkig kan dit geopereerd worden. Er wordt een afspraak gemaakt voor een operatie aan zijn rechteroog. Voordat hij geopereerd wordt is de oude man gespannen, dat is duidelijk te merken. Maar gelukkig verloopt de operatie, die wel redelijk gecompliceerd is, naar wens. De oude man blijft een nacht in het ziekenhuis en slaapt goed.

De volgende ochtend komt hij voor controle naar de poli, ook weer samen met zijn neef. Zijn oog ziet er goed uit en hij ziet er veel meer ontspannen uit. Hij kan inmiddels bewegende handen zien en kan tellen hoeveel mensen er in de spreekkamer zijn. Op de vraag hoeveel vingers er opgestoken worden gaat hij, als grap, mensen tellen. Vingers kan hij nog niet onderscheiden, mensen al wel.

Het oog is bij het druppelen nog iets gevoelig, maar dat is alles. De man wordt uit het ziekenhuis ontslagen en mag naar het huis van zijn neef waar de hygiëne goed is en hij gedruppeld kan worden. Voordat hij gaat, wordt het druppelen voorgedaan en worden er instructies meegegeven.

Twee dagen later komt hij weer op controle en kan de oude man de bovenste letters van de leeskaart lezen! Hij krijgt nog extra druppeltjes mee om het genezingsproces te bevorderen. Ook wordt hem geadviseerd een zonnebril tegen stof en zonlicht te kopen. Hij vraagt ook om een leesbril, maar dat moet nog even wachten, omdat het oog eerst verder moet genezen. De man krijgt het advies mee om zeker drie keer per dag een uur uit bed te gaan en regelmatig een wandelingetje te maken. Dit zal de genezing van zijn oog bevorderen. Gelukkig mag hij nog een paar maanden bij zijn neef blijven, zodat hij helemaal kan herstellen.

Een paar dagen later ga ik bij de oude man op bezoek, op zijn logeeradres. Hij komt ons tegemoet en op de vraag: “Hoe gaat het met u?” antwoordt hij: ” I can see everything”. Dit herhaalt hij tijdens het bezoek verschillende keren. Hij is zo blij!

Echt heel bijzonder om het verschil te zien. Zijn vrouw weet nog niet dat de operatie zo goed gelukt is. Er is op dit moment geen telefoonverbinding mogelijk. Maar zijn zus, de moeder van de neef waar hij verblijft die in Choma woont, is al wel geïnformeerd en is ook al op bezoek geweest, zodat ze met eigen ogen kon zien dat het goed gaat met haar broer.

De toekomst ziet er voor de oude man nu heel anders uit dan voorheen. Hij is van plan weer naar het veld te gaan om daar zijn steentje bij te dragen. Hij kan straks weer lezen, wat hij graag doet. Hij hoeft niet noodgedwongen meer de hele dag in zijn stoel te blijven zitten of op bed en is niet meer voor alles afhankelijk van anderen.

Want: he can see everything!

Eye for Zambia: thank you.